ધરતીના કલાકાર-૫

લોકકલા

આજે ખોડિદાસ પરમારને જે સૌથી વધારે પ્રિય હતા એવા ગામડાની લોકકલાના ચિત્રો રજૂ કર્યા છે.

મોર, વાઘ અને હાથીઓ સાથેનું આ એક કલાત્મક ચિત્ર અનેક પ્રકારના આર્ટફોર્મમાં વાપરી શકાય એમ છે. કેનવાસ, વસ્ત્રો ઉપર ચિત્રકામ કે ભરતકામ કે દિવાલ ઉપરનું ચિત્રામણ. આ એક ખાસ પ્રકારની ચિત્રકળાનો નમૂનો છે.

નયન રમ્ય રંગોમાં આ ચિત્રમાં પારણું, બાલિકા અને એની ઢીંગલી દેખાય છે, પણ દરેકની સાથે પ્રતિકો જોડાયલા છે. આવા ચિત્રોનું રસદર્શન કોઈ નિષ્ણાત જ કરાવી શકે. પગમાં જે ગતિના પ્રતિક છે, એવા જ ગતિના અને હલન ચલન પ્રતિકો બધે જ નજરે પડે છે.

આ રથનું ચિત્ર તો ખોડિદાસભાઈ જ સમજાવી શકે. ઉપર અને નીચે ઘોડા, વચ્ચે સારથી, રથમાં રાજા, રાણી અને કુંવરી, ગ્રામકળા અને આધુનિક કળાના મિશ્રણવાળું આ ચિત્ર સમજવું-સમજાવવું એ મારા વશની વાત નથી.